De VAKbeweging als partner in je loopbaan
Of je nu op zoek moet naar een nieuwe baan of wilt doorgroeien in je huidige werk. Als werknemer ben je vaak aangewezen op commerciële partijen voor je loopbaanadvies, waardoor de drempel voor loopbaanbegeleiding voor veel mensen te hoog is. De FNV en CNV bieden inmiddels al meer dan dertienduizend werknemers onder de noemer De VAKbeweging onafhankelijke loopbaanbegeleiding aan. Wat biedt dat voor meerwaarde?
Er is al jaren een gat op de arbeidsmarkt als het gaat om loopbaanbegeleiding. Werknemers zijn al snel aangewezen op commerciële partijen, terwijl een laagdrempelige onafhankelijke partij om hen te begeleiden met loopbaanadvies ontbrak. “En gezien de transities, waar we voor staan, zoals de energietransitie en digitalisering zal daar juist steeds meer behoefte aan zijn”, stelt Jan- Pieter Daems, bestuurslid bij CNV Vakcentrale. “Werk verandert steeds sneller. De baan voor het leven bestaat niet meer.”
Eigen regie op je loopbaan
De VAKbeweging als partner in je loopbaan, dat is wat beide vakbonden samen willen neerzetten. Wie kent de werkvloer beter? Wie is er op de hoogte van de verschillende sectoren en wat goede arbeidsvoorwaarden zijn? De werknemer moet in alle gevallen zelf aan het roer blijven over zijn eigen loopbaan, vindt Kitty Jong, vicevoorzitter van de FNV: “Het is aan ons om met jou de mogelijkheden te verkennen, onafhankelijk van uitkeringsinstanties of werkgevers. Dat vind ik het mooiste aan zo’n traject. Zonder drang of dwang, gewoon mensen verder helpen en laten zien: hier staat de vakbeweging ook voor. Uiteraard als onderdeel van het vakbondswerk als geheel. Bestuurders op de werkvloer in bedrijven en organisaties zijn in dit kader ook belangrijk, want in veel gevallen bieden werkgevers niet eens ruimte aan werknemers om zich te ontwikkelen.”
"Het is aan ons om met jou de mogelijkheden te verkennen, onafhankelijk van uitkeringsinstanties of werkgevers. Dat vind ik het mooiste aan zo’n traject. Zonder drang of dwang, gewoon mensen verder helpen en laten zien: hier staat de vakbeweging ook voor - Kitty Jong (FNV)"
Nadenken over je loopbaan
Volgens Jan-Pieter is er wel ondersteuning aan mensen die werkloos zijn of hun baan verliezen, maar ontbreekt het juist aan ondersteuning om baanverlies te voorkomen. “Terwijl je juist daar tijdig wil beginnen. Het moet normaal worden voor mensen om vaker over hun loopbaan na te denken. Wat wil ik nou eigenlijk voor de toekomst? Dat is toch de manier waarop mensen uiteindelijk op plekken terechtkomen waar ze ook gelukkig en blij zijn in hun werk. Dat deel is nu slecht ontwikkeld, mensen moeten het zelf maar uitzoeken. Als vakbeweging willen we de positie en de structuur daaromheen versterken. Zodat mensen ook een onafhankelijke plek hebben waar ze met hun loopbaanvragen naartoe kunnen. We hebben een taak als vakbeweging om ervoor te zorgen dat hier veel meer aandacht voor komt en dat dit echt gaat lopen. Want uiteindelijk is het voorkomen van die werkloosheid natuurlijk echt veel beter dan dat je het op gang laat komen.”
"Het moet normaal worden voor mensen om vaker over hun loopbaan na te denken. Wat wil ik nou eigenlijk voor de toekomst? Dat is toch de manier waarop mensen uiteindelijk op plekken terechtkomen waar ze ook gelukkig en blij zijn in hun werk - Jan-Pieter Daems (CNV)"
Flexibilisering van de arbeidsmarkt
De afgelopen twintig jaar is de positie van werkenden sterk uitgehold, onder meer door de doorgeslagen flexibilisering, stellen de twee vakbondsbestuurders. “Hoe onzekerder je contract is, hoe vermoeider en uitgeputter je thuiskomt na een dag werk”, legt Jan-Pieter uit. “Dan is er minder tijd en ruimte om te dromen over waar je naartoe wil en er zelf ook tijd en aandacht aan te besteden. Ook werkgevers investeren minder in hun mensen als je door de flexibilisering toch weer makkelijk van ze kan afkomen. Arbeid wordt zo eigenlijk een wegwerpproduct.”
Wens van de deelnemer centraal
Daarom is zo belangrijk bij loopbaanbegeleiding dat de wens van de deelnemer centraal staat, stelt Kitty. “Mag je alsjeblieft worden waar je van droomde? Wij kijken daarom hoe we je daarnaartoe kunnen begeleiden en wat daarvoor nodig is. Wij denken op een vakbondswaardige manier met je mee, begeleiden je, zetten je op een spoor en brengen je rechtstreeks in contact met onze collega’s die in bedrijven actief zijn om cao’s af te sluiten. Die weten wat er speelt. Dat biedt gewoon heel veel kansen. Wij hebben voor ogen dat we je aan een duurzame baan helpen, niet aan een flexcontract, of aan werken zonder loon. Daarin verschillen wij natuurlijk enorm met alle commerciële bureaus en uitzendbureaus. Het systeem is een verdienmodel geworden en zo zitten wij er natuurlijk niet in. Voor ons is het wel belangrijk dat erkend wordt dat wij daar een maatschappelijke rol in te spelen hebben, dat publieke financiering geëigend zou zijn. Juist ook om te helpen om dat vertrouwen van mensen in de arbeidsmarkt terug te brengen. We willen het komende jaar dan ook laten zien dat het anders kan. Vakbondswaardig, gericht op de mens zelf en onafhankelijk.”
Regionale aanpak
De samenwerking van de twee vakbonden op het gebied van loopbaanbegeleiding heeft in het najaar 2021 vorm gekregen in De VAKbeweging. Tot eind 2023 bieden FNV en CNV in 35 arbeidsmarktregio’s onder die noemer loopbaanbegeleiding op maat en daarbij wordt onder meer samengewerkt met UWV, gemeenten, werkgevers en onderwijs in zogeheten regionale mobiliteitsteams. Samen bieden ze gratis extra hulp bij het zoeken van nieuw werk, aan iedereen die dat nodig heeft. Dit kan dankzij subsidie vanuit de overheid om mensen te helpen die hun baan zijn kwijt geraakt, een flexcontract hebben of zonder werk dreigen te komen. Per deelnemer is er een scholingsbudget van vijfduizend euro. De loopbaancoaches van De VAKbeweging geven advies hoe de deelnemers dit het beste kunnen benutten.
Kennis van de werkvloer
De samenwerking in de regio's verloopt goed. De loopbaancoaches van de VAKbeweging hebben nu al meer dan dertienduizend mensen op deze manier geholpen. “Het is een hele goede gelegenheid om onze samenwerking op dit vlak eens goed te verkennen”, stelt Kitty. “We kunnen kijken hoe het gaat in de samenwerking met elkaar en met de andere partners in de regionale mobiliteitsteams. We kunnen onderzoeken hoe we loopbaanbegeleiding voor werkenden samen gestructureerd en goed neer kunnen zetten. We kennen de arbeidsmarkt goed en hebben kennis van de werkvloer, en hebben contacten bij veel bedrijven en organisaties. Wij vinden het belangrijk dat je nieuwe baan er een is met voldoende kwaliteit, zekerheid en zeggenschap, of tenminste uitzicht daar op. Dat geeft onze rol meerwaarde ten opzichte van andere partijen.” De samenwerking op het gebied van loopbaanbegeleiding smaakt naar meer, vindt Jan-Pieter. “Het is wat mij betreft al een langer gekoesterde wens om loopbaanbegeleiding samen te doen. Ik geloof oprecht dat wij als vakbeweging een rol te spelen hebben in deze dienstverlening op de arbeidsmarkt, en dat we die rol echt succesvol kunnen maken als we het gezamenlijk doen.”